Canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmeleri için enerjiye ihtiyaçları vardır. İhtiyaç duyulan bu enerji daha çok besinlerden karşılanmaktadır. Hücre içerisinde besinlerden enerjinin üretilebilmesi için, besinlerin oksijen ile parçalanması gerekmektedir.

Hücre içerisinde besin maddelerinin oksijen gazı kullanılarak parçalanması ve enerji üretilmesine solunum denilmektedir. Solunum için besin ve oksijen gereklidir ve solunum sonucu hücrelerde karbondioksit gazı, su ve enerji açığa çıkar. Solunum sonucunda üretilen enerji yaşamsal faaliyetlerde kullanılırken, karbondioksit gazı ve su ise hücre dışına atılır.

Hücrenin içerisindeki solunum olayı için gerekli olan oksijen gazının havadan alınarak kana verilmesini, kandaki karbondioksit gazının alınarak dışarıya atılmasını sağlayan sisteme solunum sistemi denir.

Solunum sistemini oluşturan organlara ise solunum sistemi organları denilmektedir. İnsanlarda solunum sistemi organları sırasıyla şunlardır:

Solunum sisteminin yardımı ile havadan alınan oksijen gazını kana veren, kandaki karbondioksit gazını alarak solunum sistemine ileten organa solunumun temel organı denilmektedir. İnsanlarda solunumun temel organı akciğerlerdir.

Solunum sistemi, soluk alma ve verme olayları sayesinde çalışmaktadır. Solunum için gerekli oksijen gazının dışarıdan alınarak kana verilmesine soluk alma, kandaki karbondioksit gazının alınarak dışarıya atılmasına soluk verme denir. Solunum ve soluk alıp verme kavramları aynı değildir. Solunum, hücre içi solunum olayıdır; soluk alıp verme ise hücre dışı solunum olayıdır.

İnsanların burun, yutak, gırtlak, soluk borusu ve akciğerleri solunum sistemi organlarıdır.

Dışarıdan alınan havanın solunum sistemine ilk girdiği yerdir. Hem solunum sisteminin başlangıç organı hem de koku alma duyu organıdır.

Ağızdan sonraki boşluktur. Üst taraftaki ağız ve burun boşluğuna, alt taraftan gırtlak ve yemek borusuna açılmaktadır. Yutak kas dokudan yapılmış olup 10-14 cm uzunluğundadır. Yutak, burundan alınan havayı soluk borusuna, ağızdan alınan besinleri yemek borusuna ileten organdır.

Soluk borusu ve yutak arasında bulunan, kıkırdaktan yapılan, ses kutusu olarak da bilinen organdır. Gırtlak, solunum olayı için alınan havanın soluk borusuna, besin maddeleri ile suyun da yemek borusuna iletimini sağlar.

Gırtlak ile akciğerler arasında bulunan ve kıkırdaktan yapılan 10-13 cm uzunluğundaki organdır. Soluk borusu, at nalı biçiminde olan ve üst üste dizilen kıkırdak halkalardan oluşmaktadır.

Göğüs boşluğunda bulunan, açık pembe renkli, esnek, büyüyüp küçülen, sağda ve solda birer tane olmak üzere toplamda iki tane olan solunum sisteminin temel organıdır.