Bronkoskopi ve Tarihçesi Bronkoskop, akciğer hastalıklarının teşhis ve tedavisinde kullanılan bir alettir. Nefes borusunun ve akciğerdeki hava yollarını oluşturan bronşiyal sistemin bronkoskoptan gözle incelenmesi işlemine bronkoskopi denmektedir. Bronkoskopi ilk olarak 20. yüzyılın başlarında Jackson'un çalışmalarıyla başlamıştır. Günümüzde iki tip bronkoskop kullanılmaktadır: biri Jackson'un geliştirdiği rijit bronkoskop, diğeri ise 1970'lerde geliştirilmiş olan fleksibl fiberoptik bronkoskoptur. Bronkoskop Çeşitleri ve Özellikleri Rijit bronkoskop, yaklaşık olarak 40 cm uzunluğunda, 1 cm'den küçük çapta bükülmeyen madeni bir borudan oluşmaktadır. Başlangıç bölümünde oksijen için bir giriş adaptörü vardır. Işıklandırma dışarıdan gelen güçlü, ayarlanabilir bir kaynak aracılığıyla yapılır. Bu kaynaktan gelen soğuk ışık, borunun çeperine yerleştirilmiş kuartz çubuğu parlatarak aydınlatma sağlar. Fleksibl fiberoptik bronkoskop, 1970'te Ikeda tarafından geliştirilmiş olup, birçok yerde rijit bronkoskop yerine tercih edilmektedir. Fiberoptik bronkoskopi, akciğer ile ilgili hastalıkların araştırılmasında en yararlı gelişmedir. Bu sayede solunum yollarının lokal anestezi altında daha kolay bir yöntemle incelenmesi mümkün olmuştur. Fiberoptik bronkoskop bükülebildiğinden bireye uygulanması daha kolaydır. Fiberoptik cihazlarda ışığı yayan demetler ve ayrıca görmeyi sağlayan cam lifi demetleri vardır. Her demet 10 mm çapında binlerce ince cam lifinden oluşmuştur. Bir lifin ucundan giren ışık tekrarlayan dahili yansımalarla uzunluğu boyunca nakledilir. Lifte keskin bükülmeler olsa da dahili ışık kırılmaları devam eder. Görme demeti cihazın en karmaşık ve pahalı kısmını oluşturur. Bronkoskop Nerede Kullanılır? Bronkoskopi, tam teşekküllü hastanelerde göğüs hastalıkları ve göğüs cerrahi uzmanlarınca yapılmaktadır. Bronkoskop ile gırtlaktan itibaren, nefes borusu, akciğerin ana bronşları, lob bronşlarından segment bronş ağızlarına kadar uzanan bölümlerin incelenmesi sağlanır. Fiberoptik bronkoskopla inceleme kolaylaşmış ve incelenen saha daha genişlemiştir. Bronkoskopide gözle incelemenin yanında, hastalıklı bölgelerden ya da şüpheli yerlerden biyopsi yapmak, bronş salgısı almak mümkündür. Alınan örnekler çeşitli laboratuvar yöntemleri ile incelenerek tanı konur. Bronkoskopi genel ya da lokal anestezi altında yapılır. Bronkoskopi yapılmaması gereken durumlara dikkat etmek şartıyla zararsız bir uygulamadır. Bronkoskopinin yapılması gereken durumlar fazlaca olmakla birlikte, genel olarak akciğer kanserinin teşhisinde kullanılmaktadır. Bronkoskopi Yapılması Gereken Durumlar
Bunların dışında, tedavi ve cerrahi müdahalenin gerekip gerekmediğini tayin etmek için de bronkoskopi uygulanır. Genel durumu bozuk olan, dolaşım ve böbrek yetmezliği olan, akciğer hastalığının ilerlemiş olduğu durumlarda bronkoskopi uygulanmamalıdır. |