Solunum fizyoterapisi, solunum yollarında oluşan sağlık problemlerinin rehabilitasyonunda semptomları azaltmak ve yaşam kalitesini yükseltmek amacıyla uygulanan bir tedavi yöntemidir.

Hastaların çoğunun soluk alıp vermede sıkıntı çekmesi sebebiyle hareketleri kısıtlıdır. Hafif bir efor bile semptomları tetikleyebilir. Akciğer tedavisi, hastaların yaşam kalitesini artırmak amacıyla multidisipliner tedavi olanaklarının planlanıp uygulanması demektir. Rehabilitasyon programlarının sonunda KOAH'lı hastalarda semptomlar azalır, egzersiz toleransı artar, yürüme gibi fizyolojik aktivitelerde artış olabilir, günlük yaşam aktivitelerini başarma yeteneği artar, anksiyete ve depresyon azalır, kendine güven hissi artar ve yaşam kalitesi ile ilgili objektif ölçütlerde iyileşme görülür. Dolayısıyla, sağlık giderlerinde azalma sağlanmış olabilir.

Rehabilitasyon programlarının KOAH'lı hastaların yaşam süresi üzerindeki etkileri de incelenmiştir, fakat sonuçlar değişkendir. KOAH, klinikte geleneksel FEV1 değerlerine göre hafif, orta, şiddetli ve ağır olarak sınıflandırılsa da rehabilitasyon programlarının seçimi bu gruplara göre belirlenmiş ilkeler yoktur. Çünkü, hastaların solunum fonksiyonları ile egzersiz toleransları arasındaki bağlantı genellikle zayıftır. Sonuç olarak, genellikle kabul gören anlayış, ağır fonksiyon bozukluğu ve egzersiz tolerans kaybı olan hastalar da dahil olmak üzere, tüm stabil KOAH hastalarında tedavinin uyumlu olduğudur. Hastanede yatan hastalar için de rehabilitasyon programları tanımlanmıştır. Yatan hastanın genel durumuna göre bir takım programlar seçilebilir.

Rehabilitasyon programlarından yararlanmayan KOAH'lı hasta sayısı oldukça azdır. Dil problemi olanlar, iş ya da seyahat gibi sebeplerle programı aksatanlar bu programlardan yararlanamazlar. İşitme sorunları aksaklık yaratabilir. Psikiyatrik sorunlar çoğunlukla tedaviye engel olabilir. KOAH hastalarının hemen hepsinde sigara içme öyküsü bulunduğundan ve bu hastalar yaşlı olduklarından, nörolojik ya da kardiyovasküler sorunların eşlik etmesi olasıdır. Bu gibi hastalar için aerobik egzersizler uygun değildir. Rehabilitasyon programlarına başlamadan önce kalp hastalıkları dışlanmalıdır. İdeal koşullarda, akciğer tedavisi programları KOAH ile ilgili bilgi ve deneyime sahip sağlık görevlileri tarafından uygulanır. Rehabilitasyon programlarını uygulayacak ekipte doktor, diyetisyen, yoğun bakım personeli, hemşire, fizyoterapist, kardiyorespiratuar teknisyen, meslek terapisti, eczacı, egzersiz terapisti ve psikososyal elemanlar yer alır. Seçilen programa göre bu görevlilerden biri ya da birkaçı programda yer alır. Akciğer tedavisi genellikle ayaktan izlenebilen hastalara uygulanır. Uygulama yeri hastanelerdeki rehabilitasyon birimleridir. Fizyolojik etkinlik kapasiteleri çok düşük olan hastalar rehabilitasyon merkezlerine gidemeyecekleri için bu tür programlardan yararlanamazlar. Bu hastalara ev ortamında uygulanabilecek bazı programlar vardır.

Rehabilitasyon programlarının temel öğesidir. Hastaya evde aynı ritimde devam etmek üzere, seçilen programı içeren yazılı ve sözlü rehberler verilmelidir. Düzenli aralıklarla evde ya da hastanede yapılan kontroller hastayı motive eder. Hastalar özellikle ilaç ve oksijen tedavisi konusunda detaylı bir şekilde eğitilmelidir. Rehabilitasyonda kullanılan araçlar (inhilasyon ya da egzersiz araçları) hakkında hasta ayrıntılı şekilde bilgilendirilmelidir. KOAH'ın alevlenme sebepleri, beslenme şekli, hava kalitesi gibi pek çok konu eğitim programında yer almalıdır. Ailenin eğitimi de çok önemlidir. Hastalığın seyrini, prognozunu, hastaya nasıl yardımcı olunacağını aileye öğretmek faydalıdır.

Solunum fizyoterapisinin vazgeçilmez unsurlarındandır. Soluk alıp vermede zorluk, artmış solunum işi, artmış oksijen tüketimi fizyoterapi yöntemleriyle düzeltilebilir. Solunum egzersizleri, gevşeme egzersizleri, solunumun kontrolü, sekresyonların mobilizasyonu gibi teknikler içerebilir. Soluk darlığının azaltılması, yeterince ventile olmayan akciğer ünitelerinin ventilasyona katılımının sağlanması ve solunum kaslarının daha etkin bir şekilde kullanılmasının sağlanmasında faydalıdır. Solunum kaslarının gevşetilmesi amacıyla hastanın baş, boyun, gövde ve ekstremitelerinin fleksiyon halinde bulunmasını sağlayan pozisyonlar öğretilir.